top of page
Writer's pictureUtku Inan

TUS nedir? Nasıl yapılır?

Updated: Jun 24

İngilizce temperature uniformity survey (TUS), Türkçe sıcaklık dağılım araştırması (SDA) ısıl işlem fırınlarında homojenliği ölçmek için yapılan bir testtir.


Bu testi tam olarak anlayabilmek için AMS 2750G'de tanımlanmış bir terime göz atmamız gerekiyor.


2.2.76 TEMPERATURE UNIFORMITY / SICAKLIK ÜNİFORMASYONU: Ayar noktası sıcaklığına göre nitelikli çalışma bölgesi içindeki sıcaklık değişimi (genellikle ± derece olarak ifade edilir). Sıcaklığı kontrol etmek için imbikteki (retort) bir sensörün kullanıldığı imbikli fırınlar için, sıcaklık değişimi fırın ayar noktası sıcaklığına değil imbikteki sensöre göredir. Gereksinim, Tablo 11'e göre gerekli ısıl işlem ekipman sınıfı tarafından belirlenir.


Bir başka deyişle, 1040°C'ye ayarlanmış bir fırında farklı bölgelerde ±5°C sıcaklık okumalarının yapılmasına sıcaklık homojenliği denebilir. Bu durum AMS 2750G Tablo 11'e göre Class 2 bir fırını tarifler.


Bu açıklama sonrası gelin TUS'un AMS 2750G içerisindeki tanımına bakalım,


2.2.79 TEMPERATURE UNIFORMITY SURVEY (TUS) / SICAKLIK DAĞILIM ARAŞTIRMASI (TUS): Tablo 7 gerekliliklerini karşılayan bir saha test cihazı (TUS kaydedici) ve Tablo 1, 20 ve 21'in gerekliliklerini karşılayan sensörler kullanılarak stabilizasyondan önce ve sonra ısıl işlem ekipmanının nitelikli çalışma bölgesindeki sıcaklık değişiminin değerlendirilmesi.


TUS'un bir de CQI-9 içerisinde nasıl tanımlandığına bakalım,


Temperature Uniformity Survey (TUS) / Sıcaklık Dağılım Araştırması: Kalibre edilmiş saha test cihazının ve kalibre edilmiş test ısıl çiftlerinin, kalifiye çalışma bölgesi içindeki sıcaklık değişimini belirlemek için kullanıldığı bir test veya bir dizi test. Bu test süreci, fırın ve fırın sistemlerinin sıcaklık dağılımını, nitelikli çalışma bölgelerini ve nitelikli çalışma sıcaklık aralıklarını doğrulamayı amaçlamaktadır.


TUS nasıl yapılır?

Fırının üretim yapılan en uç noktalarına yerleştirilen sensörler (termokupllar) ile üretimde kullanılan fırın ısıtma parametreleri kullanılarak yapılır. Pek tabii ki hem sensörler hem de kayıt cihazı ilgili standardın (AMS 2750G, CQI-9 veya ASTM A991) gerekliliklerini karşılamalıdır.


TUS'un çıktıları nelerdir?

  • Belirli bir sıcaklıkta fırın içerisindeki en sıcak ve en soğuk nokta

  • Fırının ayar (set) sıcaklığına yaklaşma yaparken ki davranışı (overshoot veya o sıcaklığı yakalayamama)

  • Sensörlerin birbirleri ile ilişkileri (recovery/toparlanma süresi)

  • Fırın set sıcaklığını yakaladıktan sonra fırının uç noktalarında sıcaklığın aşağı veya yukarı eğilimleri

  • Eğer yüklü bir şekilde yapılırsa o fırında ısıl işlem yapılacak parça sayısI, yerleşimi gibi konuların fırın homojenliğine etkisi

Sıcaklık dağılım araştırması
Üç farklı sıcaklıkta 9 farklı sensörle yapılmış bir TUS grafiği

BDİ Metal size nasıl yardımcı olabilir?

Uzun yıllardır bu endüstrinin içerisinde olmanın kazandırdığı tecrübe ile farklı fırın tiplerinde talep edilen standarda göre veya fırının genel durumunu görmek için size TUS hizmeti sağlayabilir.




467 views0 comments
bottom of page