Östemperleme
Demir esaslı metallere uygulanan bir ısıl işlem türüdür. En bilinen uygulamaları çelik ve dökme demirdir. Bu işlem sonucunda çelik malzemelerde beynitik yapı oluşurken dökme demirlerde yüksek oranda karbon içeren iğnemsi ferrit ile birlikte kararlı hale gelmiş östenit oluşur. Bu östenite de ösferrit adı verilir.
Klasik yağda sertleştirmede (su verme) parçalar hızlıca martenzit başlangıcın altına soğutulurken östemperlemede parçalar martenzit başlangıç sıcaklığının üstünde bir sıcaklıkta (260-370°C) bir süre tutulur ve havada soğumaya alınır.
Oluşturulan yapı daha esnek, tokluğu ve şok direnci yüksek bir yapıdır.
Otomotiv, savunma, ağır kamyon sanayi gibi birçok yerde uygulama alanı vardır. Havacılık sektöründe iniş takımı ana dikmeleri östemperleme ile sertleştirilmektedir.
Östemperlemeye uygun dökme demir malzemelerde (ADI) spesifik mukavemet özelliğinin iyi olması nedeni ile çelik hatta alüminyuma göre daha hafif parçalar imal edilmesine olanak sağlar.
Uygulanan malzemeler,
-
Orta ve yüksek karbonlu çelikler
-
SAE 1095, 4140, 4340, 50CrV4
-
-
ISO 17804'e göre sınıflandırılmış
-
ADI 800, 900, 1050, 1200, 1400 ve 1600
-
-
Küresel grafitli dökme demirler
-
EN-GJS-350-22, EN-GJS-500-7 ve EN-GJS-900-2
-
-
Gri dökme demirler
Otomotiv sanayinde bu ısıl işlem tekniği için CQI-9 Tablo A kullanılmaktadır.