Dünya ısıl işlem faaliyetlerinin %33'nün otomotiv sanayi için yapıldığı düşünüldüğünde bu sektörün en önemli standardı CQI-9'un yenilenmesi ısıl işlem camiası için çok önemli. Bir önceki versiyon 2011 yılında yayınlanmıştı. Bakalım yeni doküman CQI-9-4 ne kadar yürürlükte kalacak ve bize ne yenilikler getirecek.
CQI-9 nedir?
Otomotiv üretimi ve servis parçası sağlayıcıları, kısacası otomotiv endüstrisi tarafından kullanılan en yaygın ısıl işlem prosesleri için bir ısıl işlem yönetim sistemidir.
Automotive Industry Action Group (AIAG), Otomotiv Endüstrisi Eylem Grubu tarafından yayınlanır.
OEM'ler, seviye 1 (tier 1) üreticiler, ısıl işlemciler ve onlara hizmet veren kalibrasyon firmalarından oluşan bir grup ile hazırlanan standart, tüm dünyadan kazanılan birikimler ile en iyi uygulamaları sunması ve olası hataların önüne geçmesi açısından çok önemli. Bu standart ile ısıl işlemci kendi öz değerlendirmesini yapmak için gerekli dokümana sahip olmuş oluyor.
CQI-9 Özel Proses: Isıl işlem sistem değerlendirmesi 4ncü edisyon inceleme yazısı başlıyor!
CQI standartlarının meşhur kırmızı beyaz sayfası artık yok.
Bu standartları takip eden arkadaşların aşina olduğu kırmızı açılış sayfası artık mavi renk ağırlıklı.
Değerlendirici nitelikleri değiştirildi
HTSA (Heat Treat System Assessment) uygulayıcısının özelliklerinde ilk maddede yer alan iç denetçi gerekliliği kaldırıldı ve ilk maddeye asgari 5 yıl ısıl işlem tecrübesi veya dengi metalurjik deneyim eklendi ve birden fazla değerlendirici olması durumunda baş değerlendirici görevi ısıl işlem tecrübesi olana verildi. Geçmişte ısıl işlem ile ilgisi olmayan HTSA değerlendiricileri ile muhatap olmuş birisi olarak bu değişiklik çok hoşuma gitti. CQI-9 4th edition ile birlikte artık aynı dilden konuşabileceğimiz insanlar ile çalışacağız.
Kapak sayfası tamamen yenilenmiş.
Sayfayı burada paylaşmanın yasal bir sorumluluğu var mı bilemediğim için görüntüsünü yüklemiyorum ancak yakın zamanda excel formatında internet dünyasına düşer diye düşünüyorum. Daha kullanışlı bir hal aldığını düşündüm ilk bakışta. Zaman içerisinde doldururken fikrim değişebilir tabii ki.
Pirometri (pyrometry) raporlama gereksinimleri güncellendi.
RTD'ler (resistance temperature detector) artık termokupl listelerinde yer alacaklar.
Tablo 3.1.5'de tanımlı azami termokupl kullanım sayılarına eklenen notlarda "expandable" tipler için 1 yıl "non-expandable" tipler için 2 yıl kullanım ömrü getirildi.
Kalibrasyon, SAT (system accuracy test) ve TUS (temperature uniformity survey) için belirlenen ek süreler yenilendi.
Analog kayıt cihazları tarih oluyor!
CQI-9-4'ün yürürlük tarihinden 3 yıl içerisinde analog enstrümanların dijitalleri ile değiştirilmesi gerekiyor.
Size güzel bir haberim var. İzin verilen azami offset değerleri arttırıldı.
Eski versiyonda ±2.0°C veya ±4°F olan değerler ±3.0°C veya ±5°F olarak değiştirildi. Artık fırınlara bir miktar daha tolerans tanıyabileceğiz.
SAT termokupllarının tiplerine kısıtlama getirildi. Buna göre artık sadece N, B, R ve S tipi termokupllar kullanılabilecek.
Geleneksel TUS uygulamaları ile kalibre edilemeyecek fırınlar için yeni yönergeler eklendi.
Büyük fırınlarda kullanılacak TUS termokupl sayılarının hesaplanması yöntemi yenilendi.
HTSA soruları geliştirildi.
Soru 1.6
Uygun ekipman ile uygun ısıl işlem proseslerini belirleyecek bir sorumlu atanmalı.
Proses değişiklikleri kayıt altına alınmalı, gözden geçirilmeli ve onaylanmalı.
Soru 2.15
Proses tablolarından farklı olarak belirlenmiş test sıklıkları için müşteriden yazılı onay alınmalı.
Soru 3.2
Proses ekipmanlarının kalibrasyon veya doğrulamaları ile ilgili soru alt başlıklar ile detaylandırılmış.
3.3.-3.4 ve 3.16 olmak üzere toplam 6 soruda revizyon var.
Proses tablolarında bol bol değişiklik var!
Proses tablolarında bir çok değişikliğe gidilmiş uzun olmaları nedeni ile hepsine burada değinemeyeceğim. Tabloların içerikleri değiştiği gibi isimleri de farklılaşmış ve bir yeni tablo oyuna girmiş.
Proses tablo I : Hot stamping (sıcak presleme)
Tablo A'da bulunan "carbon correction" yerini "carbon restoration" a bırakmış.
Bir sevindirici haber, refraktometreler için kalibrasyon zorunluluğu kaldırılmış. Kullanım öncesi distile su ile doğrulama yapılması artık yeterli.
Son olarak ERRATA SHEET (düzeltme evrakı)
Bundan önceki tüm versiyonlarda bir "errata sheet" yayınlamak zorunda kaldı AIAG . İlk etapta benim gözüme çarpan bir yazım hatası yok. İlerleyen günlerde gözüme çarpar ise buraya not düşmeyi düşünüyorum.
9 yıl üzerine yenilenen bu ısıl işlem standardında gözüme çarpan değişiklikleri sizlere aktarmaya çalıştım. 116 sayfadan oluşan CQI-9-4'de 40 maddenin üzerinde değişiklik yapılmış. Umarım tüm yenilikler ısıl işlem ve otomotiv dünyasını daha ileriye taşıyacak ve hatasız ürünler üretmemize ön ayak olacaktır.